P/E چیست؟ چه کاربردی برای معامله گران دارد؟

P/E چیست و چه تاثیری در بازار بورس دارد؟

اگر تا به حال در بازار بورس اوراق بهادار تهران کوچکترین معامله‌ای داشته اید، عبارت P/E به گوشتان خورده است یا این را شنیده اید که مثلا: P/E سهام شستا بالا است یا P/E سهام فملی پایین است و… این اصطلاحات در بازارهای مالی بسیار مورد استفاده واقع می گردد و کاربردهای زیادی دارد.

بسیاری از افراد این اصطلاح را شنیده اند اما اطلاعاتی در این باره نمی دادند، به همین جهت تصمیم گرفتیم در آکادمی مالی سودانه مقاله P/E را برای شما بنویسیم بنابراین تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا با مفهوم P/E  و انواع آن آشنا شویم.

P/E چیست؟

P/E عبارت مخفف شده کلمه Price/EPS است که در بازار بورس در بخش تابلوخوانی کاربرد دارد؛ کلمه Price یعنی قیمت و کلمه EPS به معنای سود هر سهم می باشد. P/E به عبارتی ساده تر نسبت قیمت به درآمد نیز خوانده می شود.

P/Eدر واقع ارزنده بودن سهام را نشان می دهد و معامله گر می تواند سهام را خریداری کرده و زمانی که سهام رشد پیدا کرد به فروش برساند. به عبارتی ارزان تر از ارزندگی بخر و گران تر از قیمت واقعی بفروش این تعریفی ساده از کاربرد P/E می باشد.

برای مفهوم بهتر P/E به مثال زیر توجه کنید:

شرکت صنایع مس ملی کشور با نماد فملی در حاضر 8,000 تومان قیمت دارد و EPS یا همان سود نقدی که برای سال جاری پیش بینی کرده است برابر با 2,000 تومان است برای محاسبه P/E  این شرکت قیمت روز سهام آن شرکت را بر سود آن تقسیم می کنیم:  4=2,000/ 8,000

در اینجا نسبت P/E برابر 4 یعنی سرمایه گذاران بازار سرمایه تمایل دارند به ازای هر ریال سودی که در این شرکت دارد، 4 ریال پرداخت کنند یا به عبارتی ساده تر اگر P/E برابر 4 باشد یعنی 4 سال زمان می برد تا سرمایه شما از طریق بازدهی های به دست آمده به شما بر گردد.

انواع P/E

سه نوع P/E وجود دارد که تفاوتشان در نوع سود دهی می باشد:

• P/Eمیانگین:

از تقسیم قسمت روز قبل و سود تحقق یافته 6 ماه گذشته و EPS و یا سود پیش بینی شده 6 ماه آینده میانگین این سهم بدست می آید و به کمک این تحلیل شما هم از 6ماه گذشته سهم و 6 ماه آینده سهم اطلاعات دارید.

• P/E دنباله رو:

گسترده ترین روشی که معامله گران از آن استفاده می کنند روش P/E دنباله رو است؛ از تقسیم قیمت روز قبل و EPS تحقق یافته 12 ماه گذشته سهم بدست می آید در واقع این P/E سابقه سهم را به ما نشان می دهد و P/E دنباله رو  از آینده سهام هیچ دیتا و یا اطلاعاتی نمایش داده نمی شود.

• P/E پیش بینی:

از تقسیم قیمت روز سهام بر EPS پیش بینی شده بدست می آید که به آن P/E پیش بینی شده نیز می گویند و معامله گران از این پارامتر در تحلیل های آینده شرکت و ارزش گذاری سهام استفاده می کنند.

P/E را در کجا می توان مشاهده کرد؟

P/E را می توانید با مراجعه به سایت TSETMC و سهام مورد نظر خود را جستجو کرده و در تابلوی مورد نظر می توانید P/E را مشاهده نمایید.

سهام خگستر را در تصویر مشاهده می کنید که P/E این سهام 99.05 می باشد.

P/E گروه چیست؟

منظور از  P/Eگروه یعنی میانگین نسبت P/E در بین شرکت ها متعلق به یک صنعت مشخص است که یکی از روش های مرسوم در تحلیل فاندامنتال بازار بورس اوراق بهادار تهران است.

P/E گروه، یکی از بهترین روش های تحلیل و مقایسه شرکت های بورسی مختلف در یک گروه می باشد اما لازم به ذکر است که P/E گروه در بین شرکت های بورسی و فرابورسی از یک صنعت متفاوت می باشد.

با بررسی P/E شرکت های هم گروه این امکان را به معامله گر می دهد که سهام هایی که از صنعت خود جا مانده اند شناسایی و با بررسی های پارامترهای دیگر معامله  کنند.

چنانچه اگر P/E یک شرکت از P/E میانگین صنعت کمتر باشد اصولا امکان رشد آن سهم تا رسیدن به P/E صنعت وجود خواهد داشت در نتیجه با در نظر گرفتن نسبت P/E، نسبت به P/E گروه و محاسبه ارزش سهم یکی از او پارامترهایی است که معامله گر می بایست قبل از خرید سهم به آن توجه کند اما خرید سهم صرفا با اتکا به P/E اشتباه است.

P/E مناسب یک سهام چیست؟

بهترین سهام هایی که از P/E خوبی برخودارند P/E زیر 10 می باشد و اصولا هر چه این عدد پایین تر باشد نشان دهنده ارزنده بودن سهام آن شرکت می باشد؛ اگر P/Eسهامی زیر 5 باشد می توان گفت که این بسیار ارزنده است و این سهام، سهمی بنیادی محسوب می شود.

بنابراین همچین شرایطی معمولا خیلی کم پیش می آید. اما زمانی که بازار این فرصت سرمایه گذاری را برای معامله گران فراهم می کند می بایست با دانش تحلیلی، سهام های خوب را شناسایی کرده و اقدام به سرمایه گذاری نمایند به طور مثال:  در سال 1401 اکثر سهام ها P/E زیر 5 بودند که نشان دهنده ارزنده بودن سهام ها و فرصت سرمایه گذاری مناسب برای معامله گران می باشد.

زمانی که P/E شرکتی متعادل هست میتوانیم انتظار رشد و پیشرفت معقولی از شرکت در آینده داشته باشیم و به احتمال زیاد به  سود مورد نظر خود می رسیم، از طرفی میتوانیم ریسک سرمایه گذاری پایین داشته باشیم. زیرا زمانی که بازار ریزشی و منفی باشد سهام ما کاهش قیمت و ریزش بسیار کمتری نسبت به شرکتی که P/E بالایی دارد، دارد.

نسبت P/E بالا بهتر است یا پایین؟

شرکت های P/E پایین این سیگنال را به معامله گر می دهد که این سهام ها در بازار زیر ارزش ذاتی خود معامله می شوند و انگیزه ای می شود برای معامله گران به جهت سرمایه گذاری اما P/E بالای شرکت ها نشان دهنده پیشرفت و توسعه آن شرکت ها می باشد این نسبت بالا نشان می دهد که در آینده  سهام شرکت مستعد رشد و عملکرد مثبتی خواهد داشت.

اما سرمایه گذاری در شرکت های P/E بالا یک زنگ خطری را برای معامله گر فعال می کند که اغلب از نوسانات بالایی برخودار می باشد و فشار زیادی را بر شرکت وارد می کند. بنابراین باید علت سرمایه گذاری خود را بر سهام P/E بالا توجیه کنید زیرا P/E بالا ریسک سرمایه گذاری شما را افزایش می دهد.

بنابراین بهتر است پس از محاسبه P/E  برنامه های شرکت و توسعه سهام مورد نظر را بررسی کرده و پس از بررسی های لازم اتخاذ تصمیم  در خصوص سرمایه گذاری بر روی سهام شرکت صورت گیرد.

آیا نسبت‌ P/E یک شرکت به تنهایی برای تحلیل ارزش‌گذاری شرکت کافی است؟

نسبت P/E یک شرکت به تنهایی قابل تفسیر نبوده و می‌بایست آن را با P/E گروهی که در آن قرار دارد مقایسه کرد. معمولا P/E یک شرکت به سمت P/E گروه خود حرکت می‌کند. نسبت P/E یک ابزار مناسب برای ارزش‌گذاری شرکت سهامی است، ولی به تنهایی برای تحلیل شرکت‌ها کافی نیست. بهتر است برای خرید سهام علاوه بر استفاده از این نسبت کاربردی، ابزارهای بیشتری را نیز مورد استفاده قرار دهید.

P/E فوروارد چیست؟

اصولا پس از انتشار گزارش فصلی (محاسبه سود و زیان)، P/E محاسبه می گردد که به این P/E دنباله می گویند. برای محاسبه سود هر سهم از سود ۱۲ ماه گذشته استفاده می شود که اصطلاحا به آن P/E گذشته نگر یا TTM گفته می‌شود.

اگر برای محاسبه این نسبت از سود پیش بینی ۱۲ ماهه پیش رو استفاده شود، به آن P/E برآوردی یا Forward گفته می‌شود.

نحوه محاسبه فرمول P/E فوروارد

یکی از روش های پیچیده برای محاسبه P/E محاسبه آن روش پیشرو می باشد به گونه ای که علاوه بر قیمت سهم، سود هر سهم، نرخ تورم، نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود نیز از عواملی می باشد که باید در محاسبات لحاظ کرد. لذا P/E یکی از روش های ارزش گذاری است.پس از محاسبه عوامل گفته شد آن را در نسبت سود پیش بینی شده ضرب کرده و ارزش شرکت محاسبه می شود.

کاربرد P/E در تحلیل سهام

استفاده از نسبت P/E می‌تواند به تشخیص ارزش سهام یک شرکت کمک کند. اگر نسبت P/E سهم بیشتر از قیمت تابلویی آن باشد، سهم ارزشمند است و در غیر این صورت، سهم گران است و ممکن است در آینده قیمت آن کاهش یابد.

برای تخمین ارزش سهم، اغلب از روش P/E (نسبت قیمت به سود) استفاده می‌شود. این روش بر مبنای ضرب EPS (سود هر سهم) با نسبت P/E شرکت محاسبه می‌شود. EPS پیش‌بینی شده برای سال آتی معمولاً توسط تحلیلگران مالی تخمین زده می‌شود. در نهایت، با ضرب این مقدار در نسبت P/E، ارزش سهم بدست می‌آید. با این حال، باید توجه داشت که این روش فقط یکی از روش‌های محاسبه ارزش سهم است و باید با توجه به شرایط و ویژگی‌های هر شرکت، از روش‌های دیگری نیز استفاده شود.

همچنین، نسبت P/E نشان‌دهنده‌ی میزان سودآوری شرکت در آینده است. رشد یک شرکت به معنای سودآوری بیشتر آن است. اگر نسبت P/E یک شرکت بسیار بیشتر از میانگین بازار یا صنعت خود باشد، به این معنا است که انتظارات بازار از این سهم در آینده بالاست و سهامداران انتظار بازدهی بالایی دارند. در صورتی که این انتظارات برآورده نشود، احتمال سقوط قیمت سهم بالاست.

با استفاده از نسبت P/E، می‌توان برای مقایسه و تحلیل سهام شرکت‌های یک صنعت استفاده کرد. با مقایسه نسبت P/E شرکت‌های هم‌گروه، می‌توان سهام شرکت‌هایی که از صنعت خود عقب‌تر هستند را شناسایی کرد که این خود یک فرصت خرید محسوب می‌شود. در صورتی که نسبت P/E شرکت از میانگین صنعت کمتر باشد، امکان رشد سهم تا رسیدن به نسبت P/E متوسط صنعت وجود خواهد داشت.

نتیجه گیری

حالا با توضیحات گفته شده با یک پارامتر ساده میزان ارزنده بودن سهام شرکتی را به راحتی میتوانیم تشخیص دهیم. زمانی که P/E سهامی پایین باشد نشان دهنده ارزنده بودن سهم و فرصت سرمایه گذاری برای معامله گران می باشد.

بنابراین برای ورود به بازار سرمایه لازم است ابتدا دانش کافی و مهارت لازم را داشته باشید تا سرمایه شما منجر به ضرر نشود.

همچنین شما عزیزان میتوانید برای سرمایه گذاری در بازار ، از متخصصین آکادمی مالی سودانه مشاوره تخصصی دریافت کنید.