ارز دیجیتال اتریوم (Ethereum) چیست؟ از اتریوم کلاسیک تا اتریوم 2

اتریوم چیست و کاربرد و آینده آن چطور پیش بینی می‌‌شود؟

اتریوم، شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین است. این پروژه در اصل پلتفرمی است که اجرای قرارداد های هوشمند را بدون دخالت واسطه ها فراهم می کند.

اتریوم همچنین رمز ارز بومی خود را با نام “اتر” منتشر می کند که میان حساب ها قابلیت جابه جایی دارد و می‌تواند به نود های فعال برای مشارکت در محاسبات و بهینه کردن شبکه پرداخت شود.

رمز ارز اتریوم چیست؟

همیشه این نکته مورد توجهتان باشد که بر خلاف اشتباه رایج سایرین اتریوم (Ethereum) نام شبکه و اتر (Ether) نام ارز آن است.

اتریوم سیستمی آزاد، عمومی و غیرمتمرکز بر پایه‌ی تکنولوژی بلاک چین است که ویژگی های بخصوصی از جمله مرورگر، زبان برنامه نویسی و سیستم پرداخت اختصاصی خود را دارد.

همچون بلاک چین های غیرمتمرکز دیگر این پروژه نیز هیچ سرور و کنترل کننده متمرکز واحدی ندارد و بوسیله هزاران سیستم کامپیوتری داوطلب متصل به شبکه در نقاط مختلف دنیا کنترل می شود. این کاربران که امنیت شبکه را نیز برعهده دارند به نام نود (Node) یا گره می‌شناسیم.

این رمز ارز اطلاعات خود را به صورت محرمانه و در یک سرور مرکزی ذخیره نمی‌کند بلکه تمامی داده های شبکه میان نودها توزیع شده و هر کدام از آن ها یک نسخه از تمامی اطلاعات شبکه را در اختیار دارند.

به طور خلاصه اتریوم شبکه‌ای خود مختار و غیرمتمرکز برای انجام فعالیت های مالی و اجرای قراردادهای هوشمند است که هیچ گروه و سازمان نمی‌تواند آن را مدیریت و کنترل کند.

اتریوم چگونه به وجود آمد؟

وایت پیپر(White Paper) اتریوم در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین منتشر شد. برخلاف بیت کوین که توسط شخص ناشناسی با نام ساتوشی ناکاموتو اختراع و عرضه شد و هنوز هویت آن ناشناس است، اتریوم توسط ویتالیک بوترین 19 ساله خلق و راه اندازی شد.

امروزه تقریبا تمام اطلاعات شخصی و دارایی های ما توسط شرکت ها و دولت ها ذخیره می‌شوند. اگر بخواهیم منصفانه به قضیه نگاه کنیم آن ها خدماتی را برای ما انجام می‌دهند و کارهای روزمره ما را تسهیل می‌بخشند اما قسمت تاریک ماجرا آن جا است که آن ها می توانند بدون اطلاعتان به داده هایتان دسترسی داشته باشند و از آن ها استفاده کنند و به طبع می‌توانند اطلاعات شما را بدزدند، آن هارا فاش کنند یا تغییر دهند و این امکان را خودمان با انتخاب کردنشان به عنوان خدمات دهنده‌هایمان به آن ها داده ایم.

اینترنت غیرمتمرکز

ایده غیرمتمرکز بودن اینترنت و سیستم های مالی از همین جا آمد که تجمع اطلاعات و ثروت در یک نهاد متمرکز امکان فساد و پنهان کاری را در پی دارد از همین رو بلاک چین با ویژگی های غیرمتمرکز و شفاف بودن گام بزرگی در غیرمتمرکز کردن اینترنت برداشته است.

هدف اصلی بیت کوین حذف و اصلاح سیستم بانکداری و پرداخت آنلاین بوده است و از بلاک چین خود برای حذف واسطه ها در سیستم مالی استفاده می‌کند.

اتریوم پا را فراتر گذاشته تا برای انجام امورات مالی‌مان علاوه بر بانک ها به نهادهای مشابه دیگر احتیاج نداشته باشیم.

اتریوم و سیستم های مالی

بیت کوین شبکه‌ای جهانی برای انجام انتقالات مالی همتا به همتا یا شخص به شخص(Person to Person)  است.

اتریوم تنها با اضافه کردن قابلیت انتقال محتوا و ایجاد و اجرای قرارداد های هوشمند توانسته تمامی فعالیت های بانک ها و نهاد های مالی را تحت شعاع قرار دهد و به چالش بکشد. شما دیگر نیاز ندارید برای وام گرفتن به بانک مراجعه کنید یا برای تبدیل ارز به صرافی ها بروید یا سپرده هایتان را به امید سود در بانک ها بگذارید. اتریوم این امکان را فراهم کرده که بدون نیاز به این سیستم ها فعالیت های مالی و اقتصادی خودمان را پیش ببریم.

در واقع هدف این پلتفرم این است که تبدیل به شبکه‌ای جهانی بشود و بتواند سیستم های متمرکز فعلی را تغییر دهد و مردمی تر کند.

برای انجام این کار اتریوم به نودها در سراسر دنیا نیاز دارد تا بتوانند داده ها و اطلاعات مهم را ذخیره و جابه جا کنند. این همان شبکه غیرمتمرکز جهانی است که توسط هزاران کامپیوتر در سرتاسر جهان بدون هیچ گونه اجبار و کنترلی اداره می‌شود.

مثالی از قابلیت های اتریوم

برای پیدا کردن گستره‌ی سیستم های متمرکز نیاز نیست جای دوری بروید. با یک مراجعه ساده به فروشگاه های برنامه‌های موبایل تنوع زیادی از پیام‌رسان ها تا برنامه های کاربردی و حتی بازی ها می‌بینیم که همگی برای پیش برد اهداف و توسعه برنامه هایشان (Application) به یک واسطه یا شخص سومی نیاز دارند تا اطلاعات مالی و شخصی خود را ذخیره کنند و از خدماتشان استفاده کنند.

حتی انتخاب و بارگیری برنامه ها به  وسیله یک شخص سوم یا واسطه انجام می‌شود.

با بی‌نیاز شدن از این واسطه ها و رسیدن به اهداف اتریوم اطلاعاتمان نزد خودمان باقی می ماند و حق و حقوق ناشران و توسعه‌دهندگان بیشتر حفظ می‌شود و نیاز نیست مبلغی از سود خود را به واسطه ها و اشخاص دیگر بدهند.

تاریخچه اتریوم

ویتالیک بوترین خالق اتریوم پیش از اقدام به تاسیس این پلتفرم در مجله بیت کوین فعالیت می‌کرد اما به کاستی های بیت کوین واقف بود و اعتقاد داشت این رمز ارز نقص هایی دارد که باید رفع شوند. از این رو در سال 2014 به همراه جمعی از توسعه دهندگان ایده اش را کامل تر کرد و اقدام به جذب سرمایه و پیاده سازی پروژه خود کردند. در نهایت ویتالیک بوترین توانست در سال 2015 بلاکچین این رمزارز را راه‌اندازی کند.

بوترین تلاش کرد تا بلاک چین اتریوم را ارتقا دهد و پیاده کردن قراردادهای هوشمند را در بلاک چین خود ممکن سازد تا امکان میزبانی و اجرای برنامه های غیرمتمرکز (dApps) را در بلاک چین خود فراهم سازد. ویتالیک بوترین همواره برای حفظ این پلتفرم بر مسائل فنی آن تمرکز داشته تا با بهبود امنیت آن آینده مطمئنی برای آن بسازد.

ویژگی های اتریوم

به دلیل عدم وجود واسطه برای کنترل شبکه به هیچ وجه امکان حذف یا تغییر داده ها و اطلاعات وجود ندارد و کوچک ترین تغییر با تایید تمام اعضا انجام می شود.

این سیستم هر نوع تقلب و پنهان کاری را از بین می‌برد.

احتمال هک شدن و سرقت اطلاعات به شدت پایین است زیرا داده ها بر روی سیستم شخصی افراد و نه یک سرور مرکزی ذخیره می‌شود. همچنین سیستم های رمزنگاری نیز موجب افزایش بیشتر امنیت شبکه شده و امکان هک و تقلب را در این پلتفرم از بین برده است.

اتریوم همواره آنلاین می‌ماند و هرگز غیرفعال نمی شود.

بیت کوین و اتریوم

بیت کوین و اتریوم هر دو از یک فناوری و تکنولوژی استفاده می کنند و به صورت غیرمتمرکز به فعالیت خود ادامه می دهند و هردو بلاک چین اختصاصی خود را دارند و از امنیت بالایی برخوردار هستند اما تفاوت هایی دارند که تا اینجا با برخی از آن ها آشنا شدیم برای مثال دانستیم که بیت کوین شش سال زود تر از اتریوم تاسیس شد و همچنین خالق بیت کوین ناشناس است اما اتریوم توسط ویتالیک بوترین راه اندازی شده است.

بیت کوین تنها به عنوان یک پول امکان خرید و فروش کالا و خدمات استفاده می‌شود اما اتریوم بستری مناسب برای اجرای قراردادهای هوشمند و ساخت توکن ها و دیگر پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

بلاک ها و تراکنش ها با سرعت بیشتری در بلاک چین اتریوم تولید و تایید می‌شوند.

اتریوم محدودیتی برای عرضه اتر ندارد اما تعداد 21 میلیون بیت کوین مشخصا عرضه خواهند شد.

کاربردهای اتریوم

شبکه اتریوم کاربردهای مختلفی دارد که پیشرفت های بزرگی در حوزه کریپتوکارنسی ایجاد کرده است.

قرارداد های هوشمند

اجرای قراردادهای هوشمند یا اسمارت کانترکت (Smart Contract)ها از مهم ترین امکاناتی است که در اختیار کاربران و توسعه دهندگان قرار داده شده است. قراردادهای هوشمند در واقع مجموعه ای از کدهای کامپیوتری هستند که در صورت تایید تمام شروط آن سلسله عملیاتی را به صورت خودکار توسط کامپیوتر انجام می‌دهند.

برنامه های غیرمتمرکز (Decentralized Application)

میزبانی و اجرای برنامه های غیرمتمرکز قابلیت محبوبی است که اتریوم برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان وب دارد. این برنامه ها به جای یک کامپیوتر بر روی یک شبکه بلاک چینی غیرمتمرکز اجرا می‌شوند و خارج از کنترل یک نهاد واحد هستند. این اپلیکیشن ها در واقع ترکیبی از قراردادهای هوشمند و برنامه نویسی وب سایت هستند.

همچون بیت کوین این رمزارز محبوب قابلیت انتقال بدون واسطه شخص به شخص را برای افراد دارد.

استخراج اتریوم

استخراج رمزارز یا ماینینگ فرآیندی است که استخراج کنندگان در آن برای بدست آوردن جواب یک مسئله رمزنگاری شده با یکدیگر به رقابت می پردازند تا بلاک جدید را به شبکه اضافه کنند تا پاداش تولید بلاک جدید و پس از تایید تراکنش ها کارمزد آن ها را جمع آوری کنند.

هدف این کار پویایی شبکه و حفظ امنیت آن است.

عملیات ماینینگ را تنها در بلاک چین هایی که برای اجماع از مکانیسم اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کنند می‌توان انجام داد. تا پیش از مرج اتریوم الگوریتم اجماع این بلاک چین اثبات کار بوده و امکان استخراج در این شبکه وجود داشته است اما بعد از این آپدیت و هارد فورک این مکانسیم به اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر یافته است و دیگر نمی‌توان با استفاده از دستگاه های ماینر به استخراج از این رمزارز پرداخت.

پاداش تولید بلاک و کارمزد تراکنش ها توسط اعتبارسنج های شبکه جمع آوری می شود.

گس چیست؟

گس از مفاهیم مهم اتریوم است که برای انجام موفق قرارداد های هوشمند یا تایید تراکنش های شبکه، این رمز ارز به آن نیاز دارد.

به طور خلاصه گس کارمزدی است که برای انجام تراکنش ها فعالیت در شبکه نیاز به پرداخت آن داریم. در واقع گس دستمزد و انعامی است که به فعالان شبکه برای خدماتی که ارائه می دهند پرداخت می شود.

اتریوم کلاسیک

اتریوم توانسته بود تا سال 2016 بدون مشکل و طبق برنامه هایش عمل کند اما در این سال پرژه‌ای با نام دائو (Dao) معرفی شد که یک صندوق سرمایه گذاری غیرمتمرکز بود. این طرح با استقبال کم نظیری مواجه شد و توانست حدود 168 میلیون دلار سرمایه جذب کند.

همه چی درست پیش می رفت تا اینکه بیش از 50 میلیون دلار اتر به دلیل وجود یک باگ امنیتی توسط یک هکر ناشناس به سرقت رفت. اثرات منفی این فاجعه آنقدر زیاد بود که راهی جز انجام یک هارد فورک یا آپدیت وسیع را پیش روی توسعه دهندگان نگذاشت.

فورک به معنای انجام آپدیت نرم افزاری رمزارزها است.

پس از این هک بزرگ هارد فورک شبکه اتریوم انجام شد و توسعه دهندگان توانستند مشکل را حل کنند و رمزارز جدید نام اتریوم را به خود گرفت و هم اکنون ارز قبلی با نام اتریوم کلاسیک در صرافی ها معامله می شود در واقع اتریوم کلاسیک، اتریوم روی بلاک چین قبلی و قدیمی آن است.

اتریوم 2

در بلاک چین هایی که از مکانیسم اثبات کار برای اجماع استفاده می‌کنند مشکلاتی مثل هزینه‌ی بالای انجام تراکنش ها و مقیاس پذیری کم وجود دارد. از این رو توسعه دهندگان برای رفع این مشکلات تصمیم به انجام هاردفورکی به نام مرج اتریوم یا مرج لندن گرفتند و الگوریتم اجماع این بلاک چین را از اثبات کار به اثبات سهام تغییر دادند.

این آپدیت زیر نظر ویتالیک بوترین و دیگر تیم های توسعه دهنده و اعضای اصلی پروژه در حال انجام است.

نتیجه گیری

اتریوم از انقلابی ترین پروژه های حوزه کریپتوکارنسی است که بسیاری از فعالان بازار آینده روشنی برای آن متصور هستند. اتریوم از اولین های حوزه خود و رقیب سرسختی برای پروژه هایی است که به دنبال شکست دادن و کسب جایگاه آن هستند، می باشد.