مفهوم معامله اسپات (Spot) چیست؟‌ تفاوت معاملات اسپات و فیوچرز

اسپات تریدینگ چیست؟ راهنمای کامل برای شروع معاملات اسپات در بازارهای رمزارزی

راه های زیادی برای کسب درآمد در بازارهای مالی وجود دارد اما به این آسونی نیست که با وارد شدن به صرافی بتوانید شروع به درآمدزایی کنید. برای معامله در بازار ارزهای دیجیتال باید مشخص کنید که چه مقدار از این بازار سود می خواهید و تا چه اندازه می توانید ریسک کنید. سپس با توجه به این موارد نوع معامله ای که با شرایط شما متناسب است را انتخاب کنید و معامله را انجام دهید. در بازارهای مالی، روش‌های مختلفی برای معامله وجود دارد که بسته به نوع دارایی معامله‌ای و شرایط بازار، معامله کنندگان از آن‌ها استفاده می‌کنند. یکی از رایج‌ترین روش‌های معامله، معاملات اسپات یا Spot Trading است که در ادامه به جزئیات آن می پردازیم.

اسپات تریدینگ یا Spot Trading چیست؟

در ابتدا به توضیح کلمات می پردازیم. Spot به معامله ای گفته می شود که شما بلافاصله بعد از معامله کالا را تحویل می گیرید و trade هم به معنای معامله و مبادله کالا است.

معاملات Spot Trading در بازارهای مالی، یکی از رایج‌ترین روش‌های معامله است که در آن، ارزش‌های مبادله‌ای یا سهمی از ارزش مبادله‌ای یک کالا و یا دارایی‌های مالی، به صورت فوری و با پرداخت وجه نقد معامله می‌شوند. به همین دلیل، بازار Spot به عنوان یک بازار یک طرفه شناخته می‌شود، زیرا در آن فقط افرادی که در جهت رشد و صعود بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند، می‌توانند سود کسب کنند و در صورتی که قیمت دارایی کاهش یابد، خسارتی را تحمل خواهند کرد.

در بازار Spot، پرداخت قبل از دریافت دارایی، برای انجام معاملات الزامی است. با این حال، در معاملات Futures Trading، پرداخت به صورت اجلی و با توجه به قراردادهایی که برای خرید یا فروش در آینده منعقده می‌شود، انجام می‌شود.

همچنین، در بازار Spot Trading، می‌توان دارایی‌های مختلفی را معامله کرد، از جمله ارزهای خارجی، سهام، سکه و طلا. در حالی که در بازار Futures Trading، معاملات بر روی قراردادهای مشخص شده برای خرید و فروش دارایی‌ها در آینده، صورت می‌گیرد.

قیمت اسپات چیست؟

عبارت Spot Price به معنای قیمت فعلی واقعی یک دارایی است که برای تحویل فوری و بدون هیچگونه تأخیری در دسترس است. در بازار مالی، Spot Price معمولاً به عنوان مقداری است که بازار در آن لحظه قرار دارد و توسط خریداران و فروشندگان برای تعیین قیمت معاملات استفاده می‌شود. این قیمت در مقابل قیمت آینده (Futures Price) که برای تحویل در آینده تعیین می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با فشار آوردن خریداران و فروشندگان نسبت به هم قیمت لحظه ای مدام تغییر می کند و مرتب به‌روزرسانی می‌شود.

پس متوجه شدیم قیمت براساس عرضه و تقاضای به وجود آمده در بازار به دست می آید؛ بنابراین نرخ مبادله‌ای که معامله اسپات بر اساس آن انجام می‌شود برابر با همان نرخ لحظه‌ای خواهد بود. Spot Price معمولاً برای محصولات مانند نفت، طلا، نقره و دیگر کالاهای مشابه استفاده می‌شود و همچنین برای دارایی‌های دیجیتال مانند بیت کوین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بازار اسپات چیست؟

در بازار اسپات یا بازار فیزیکی، فرصت خرید و فروش بلافاصله ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین فراهم می‌شود. در این بازار، ارز واقعی مورد معامله قرار می‌گیرد و مقدار آن ارز به صورت لحظه‌ای از کیف پول فروشنده به کیف پول خریدار منتقل می‌شود. در عوض، در بازار فیوچر، قراردادهایی برای خرید و فروش ارز با توجه به قیمت آینده آن‌ها بسته می‌شود. بازار اسپات می‌تواند تفاوت قیمت بازار فیوچر را نشان دهد؛ زیرا ماهیت هر بازار با هم متفاوت است.

مفهوم Order Book در بازار اسپات

اُردربوک یا دفتر سفارش، لیستی از سفارشات خرید و فروش یک دارایی خاص است که توسط تک تک افراد در یک صرافی یا بازار ارائه می‌شود. در بازارهایی مانند رمزارزها، این لیست توسط تریدرهای مختلف تهیه می‌شود و به این لیست اُردربوک گفته می‌شود. این لیست به صورت 24 ساعته به‌روزرسانی می‌شود و به دلیل اینکه در حال تغییر است، معامله‌گران می‌توانند در هر زمانی که مایل باشند به ثبت سفارش در بازار بپردازند.

در دفتر سفارش، بهترین سفارشات خرید و فروش همیشه در ابتدای لیست قرار می‌گیرند و خریداران یا فروشندگان می‌توانند با بهترین و مناسب‌ترین قیمت‌های بازار به ثبت سفارشات خود بپردازند. هر زمانی که خریدار و فروشنده بر روی یک قیمت توافق کنند، معامله توسط صرافی انجام می‌شود و دارایی از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود.

مفهوم bid و ask

در بازارهای مالی، دو دامنه قیمتی برای هر دارایی ارائه می‌شود، به عنوان bid و ask شناخته می‌شوند. Bid قیمتی است که یک خریدار برای خرید یک دارایی پیشنهاد می‌دهد و ask قیمتی است که یک فروشنده برای فروش یک دارایی پیشنهاد می‌دهد.

در لیست سفارشات یا اُردربوک، سفارشات خرید با bid بر اساس بالاترین قیمتی که خریدار حاضر است پرداخت کند نمایش داده می‌شوند. همچنین، سفارشات فروش با ask بر اساس پایین‌ترین قیمتی که فروشنده برای فروش دارایی پیشنهاد می‌دهد، نمایش داده می‌شوند.

در اصطلاحات بازار، برای خرید دارایی، معمولاً از bid استفاده می‌شود و برای فروش دارایی از ask استفاده می‌شود. اختلاف بین قیمت bid و ask، که به عنوان spread شناخته می‌شود، نشان دهنده تفاوت بین بهترین قیمت خرید و بهترین قیمت فروش در بازار است. در صورتی که spread کوچک باشد، بازار به عنوان فعال و پویا شناخته می‌شود، به دلیل اینکه فاصله بین قیمت‌های خرید و فروش کم است و تقاضا و عرضه در بازار بیشتر هستند.

قدرت نقدشوندگی در بازار اسپات

این امر به این معناست که در بازار بیت کوین در بایننس، معاملات به راحتی صورت می‌گیرند و هر کسی می‌تواند به راحتی دارایی خود را خرید و فروش کند، بدون اینکه نگرانی در مورد قیمت و نقدشوندگی داشته باشد. با این حال، در بازارهایی با اختلاف قیمت بیشتر، مثلا در بازار بعضی از رمز ارزها، نقدشوندگی پایین‌تر است و احتمال دارد که معامله‌گران برای فروش یا خرید دارایی خود مجبور به تعیین قیمت پایین‌تر یا بالاتر از بازار باشند تا بتوانند به معامله برسند.

این ممکن است باعث کاهش فعالیت در بازار شود و قیمت دارایی‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، نقدشوندگی در بازار، به عنوان یکی از مؤثرترین عوامل در تعیین قیمت دارایی‌ها مطرح می‌شود.

انواع سفارش‌های معاملاتی

در این بخش قصد داریم به انواع سفارش‌های معاملاتی در بازارهای اسپات اشاره کنیم. در زمان خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال، ممکن است با گزینه‌های مختلفی از سفارشات معاملاتی در بایننس و سایر صرافی‌ها مواجه شوید. در این بخش، این سفارش‌ها را به شما توضیح خواهیم داد.

Limit Order

در سفارش محدود، شما به بایننس می‌گویید که می‌خواهید دارایی خود را با یک قیمت خاصی خریداری یا فروش کنید. اگر قیمت معامله به این قیمت برسد، سفارش شما اجرا خواهد شد. این نوع سفارش امکان کنترل بیشتری را برای شما فراهم می‌کند، اما زمان لازم برای اجرای سفارش ممکن است بیشتر از سفارش بازار باشد.

Market Order

در سفارش محدود، شما به بای بیت می‌گویید که می‌خواهید دارایی خود را با یک قیمت خاصی خریداری یا فروش کنید. اگر قیمت معامله به این قیمت برسد، سفارش شما اجرا خواهد شد. این نوع سفارش امکان کنترل بیشتری را برای شما فراهم می‌کند، اما زمان لازم برای اجرای سفارش ممکن است بیشتر از سفارش بازار باشد.

Stop-limit

در سفارش Stop-Limit، شما یک قیمت Stop قرار می‌دهید که به آن رسیدن، باعث اجرای سفارش شما می‌شود. سپس می‌توانید یک قیمت محدود را برای خرید یا فروش دارایی خود در نظر بگیرید. این نوع سفارش به شما امکان می‌دهد که از موقعیت‌های قیمتی مناسب برای ورود یا خروج از بازار بهره بگیرید.

سفارش OCO

سفارش OCO یا One Cancels Other یک روش مختص بازار اسپات برخی صرافی‌ها مانند بایننس است که به شما اجازه می‌دهد به صورت همزمان دو سفارش مشخص کنید که در صورت فعال شدن یکی، سفارش دیگر کنسل خواهد شد. این روش در واقع ترکیبی از دو سفارش لیمیت اوردر (Limit order) و استاپ لیمیت (Stop Limit) است. در سفارش OCO، شما می‌توانید قیمت اسپات اوردر خود را در قسمت Price مشخص کنید، در قسمت Stop شرط قیمتی را تعیین کنید و در قسمت Limit قیمتی را برای ثبت سفارش استاپ لیمیت مشخص کنید. بنابراین، با استفاده از سفارش OCO شما می‌توانید به طور همزمان حد سود و حد ضرر معامله خود را تعیین کنید.

مزیت‌های بازار معاملات اسپات

• شفافیت: بازارهای مالی کریپتوکارنسی بخشی از یک محیط معاملاتی شفاف هستند زیرا معامله هارا می توانند با استفاده از قیمت های رایج که در حوزه عمومی وجود دارد و برای همه شناخته شده هستند، انجام داد. این امر اجرای قراردادهای لحظه ای را آسان تر می کند، زیرا معامله گران می توانند از قیمت دیروز برای انجام معامله امروز استفاده کنند.
• مستقر بودن سرمایه: معاملات اسپات معمولا به سرمایه اولیه زیادی از سرمایه گذار نیاز ندارند. این در تضاد با بازار آتی است که تمایل دارد حداقل مبالغ سرمایه گذاری را برای یک قرارداد واحد در بر بگیرد که گاهی اوقات می تواند مقدار قابل توجهی باشد.
• انعطاف پذیری: سرمایه گزاران می توانند با نگه داشتن سرمایه خود، معاملات امن و سودآور را پیدا کنند سپس وارد معامله شوند.
• (Set and Forget) :در بازار اسپات به شما اجازه می‌دهد تا سفارش خود را ثبت کرده و سپس آن را فراموش کنید. در مقابل بازارهای مشتقه و مارجین تریدینگ، نگرانی در مورد لیکویید شدن یا کال مارجین شدن وجود ندارد. شما می‌توانید هر زمانی که بخواهید وارد یک موقعیت معاملاتی شوید یا از آن خارج شوید.
• اهرم: شما در این بازار نیازی به اهرم ندارید که باعث می شود معاملات شما امن تر انجام شود.

معایب بازارهای اسپات

جالب است بدانید که بازار معاملات اسپات با وجود مزایای زیادی که به همراه دارد، معایبی نیز وجود دارد که به برخی از آنها می پردازیم:

ریسک: سرمایه گذاران می توانند قربانی خرید در قیمت هایی که تورم وجود دارند، بشوند. به این معنا که قبل از اینکه دارایی ها به قیمت واقعی خود برسند، دارایی هایشان را بفروشند یا از دست بدهند. این امر ناشی از نوسانات برخی ابزارها و کالاهای مالی هست و می تواند منجر به سطح بالاتری از ریسک، به ویژه از نظر حاشیه سود بشود.

HEDGING: از آنجایی که در معاملات اسپات، تحویل دارایی و پرداخت هزینه در همان زمان صورت می‌گیرد، امکان استفاده از این بازار به عنوان یک ابزار هدینگ محدود است. در واقع، برای محافظت در برابر تغییرات قیمت در آینده، باید از ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی و گزینه‌های باینری استفاده کرد که به شما این امکان را می‌دهد که در برابر ریسک قیمت، خود را محافظت کنید.

بازار یکطرفه: در بازار یکطرفه، فرصت برای معامله شورت وجود ندارد و فقط امکان معامله لانگ وجود دارد. این به معنی عدم وجود تنوع در استراتژی‌های معاملاتی است و ممکن است برای برخی از معامله‌گران محدودیت‌هایی را ایجاد کند. در برابر افزایش قیمت دارایی، معامله گران می‌توانند سود بیشتری به دست آورند، اما در مقابل کاهش قیمت، فقط امکان برخورداری از ضرر وجود دارد. به همین دلیل، برخی معامله‌گران به دنبال بازارهای دارای امکانات شورت یا سل هستند.

پایداری قیمت: برای برخی از دارایی‌ها، افراد و شرکت‌های خاص، پایداری قیمت بسیار مهم است. برای مثال، شرکتی که قصد دارد خارج از کشور فعالیت کند، نیاز به دسترسی به ارزهای خارجی در بازار فارکس دارد.

تفاوت معاملات اسپات و معاملات فیوچرز

قبلا اشاره کردیم که اسپات تریدینگ همراه با انجام آنی معاملات و تحویل فوری آن دارایی به همراه است. در سمت دیگر، بازار فیوچرز شامل قراردادی است که زمانی در آینده پرداخت خواهد شد. خریدار و فروشنده در قیمت و مقدار مشخصی از یک دارایی در آینده به توافق می‌رسند.

در زمان سررسید قرارداد، خریدار و فروشنده به جای تحویل دارایی، فقط مبلغ موجود در قرارداد را تسویه حساب می‌کنند.

همچنین در بازار فیوچرز بازار دو طرفه است و شما در بر جهت برعکس هم می توانید معامله کنید اما اسپات اینگونه نیست.

نتیجه گیری

مقاله اسپات، به بررسی بازار نقدی و معاملات اسپات پرداخته است. در این مقاله، نحوه عملکرد بازار اسپات و تفاوت آن با بازارهای مشتقه و مارجین تریدینگ بررسی شده است. همچنین، مزایا و معایب معاملات اسپات و نقش آن در مدیریت ریسک مالی برای شرکت‌ها و افراد مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت، مقاله به بررسی مفهوم هدینگ در بازار اسپات و عدم امکان استفاده از آن به عنوان یک راه موثر برای محافظت در برابر تولید یا مصرف کالاها در آینده پرداخته است.