مزایای اختیار معامله (purchase option) چیست؟

تحلیل مزایا و معایب اختیارها (purchase option)

اختیار معاملات، مشتقات مالی هستند که به سرمایه‌گذاران حق و نه الزام، خرید یا فروش دارایی مربوطه را در یک زمان و قیمت تعیین شده می‌دهند. که در بازار سهام، این اختیارها برای مدیریت ریسک و پیش‌بینی جهت آینده قیمت سهام استفاده می‌شوند.

در بازار سهام ایران، معاملات اختیار در سال‌های اخیر به دلیل جستجوی روش‌های متنوع‌سازی سبد سرمایه‌ای و مدیریت ریسک، جا افتاده است. معاملات اختیار خرید به سرمایه‌گذاران راهی برای محافظت در برابر احتمال زیان‌های بیشتر و همچنین پیش‌بینی جهت آینده قیمت سهام می‌دهد. این امر باعث می‌شود تا این معاملات ابزاری ارزشمند برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران باشد.

با این حال، این معاملات بدون ریسک نیستند. معاملات اختیار خرید نیازمند پیش‌بینی صحیح جهت آینده قیمت سهام است که ممکن است دشوار باشد. به علاوه، این معاملات شامل میزان قابل توجهی از سرمایه‌گذاری هستند که می‌تواند خسارت‌های بیشتر را برای سرمایه‌گذار به همراه داشته باشد. بنابراین، مهم است که سرمایه‌گذاران قبل از شرکت در معاملات اختیار، درک خوبی از نحوه کارکرد این اوراق داشته باشند و با ریسک‌های مرتبط با آن آشنا باشند.

اختیار خرید (Call options)

حق خرید دارایی اصلی را با قیمت تعیین شده به سرمایه‌گذاران می‌دهند، در حالی که اختیارهای فروش (Put options) حق فروش دارایی اصلی را با قیمت تعیین شده به سرمایه‌گذاران می‌دهند. قیمتی که دارایی اصلی در آن خریداری یا به فروش می‌رسد، به عنوان قیمت ضربه (Strike price) شناخته می‌شود.

یکی از مهمترین مزایای اختیار خرید، ارائه راهکاری برای مدیریت ریسک به سرمایه‌گذاران است. اختیارها می‌توانند برای محافظت در برابر احتمال ضررها مورد استفاده قرار گیرند، به طوری که سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید اختیارهای فروش، در برابر افت قیمت سهام محافظت کنند. همچنین، اختیارها می‌توانند برای تولید درآمد مورد استفاده قرار گیرند، به طوری که سرمایه‌گذاران می‌توانند اختیارهای خرید را بفروشند و پرداخت حق بیمه بگیرند.

اختیار خرید یا فروش بدون خطر نیست. این نوع تجارت نیازمند پیش‌بینی دقیق جهت تغییرات قیمت سهام است که ممکن است بسیار سخت باشد. علاوه بر این، معاملات اختیار شامل میزان قابل توجهی از سرمایه‌گذاری با میزان سود و زیان بالاست. بنابراین، قبل از شروع به انجام معاملات اختیار، مهم است که سرمایه‌گذاران به خوبی درک کاملی از عملکرد اختیارها داشته باشند و با خطرات مرتبط با این نوع تجارت آشنا باشند.

در بازار سهام ایران، اختیار خرید در سال‌های اخیر به شدت محبوب شده است چرا که سرمایه‌گذاران به دنبال راهکارهایی برای تنوع دادن پرتفوی و مدیریت ریسک هستند. اختیار خرید به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا در برابر زیان‌های محتمل محافظت کنند و به سمت جهت آینده قیمت سهام حدس بزنند. با توجه به اینکه بازار همچنان در حال تحول است، احتمال آنکه اختیار خرید به عنوان نقش مهمی در کمک به سرمایه‌گذاران برای رسیدن به اهداف مالی‌شان باقی بماند بسیار بالاست.

معامله اختیار می‌تواند یک ابزار ارزشمند برای سرمایه‌گذاران در بورس ایران باشد. با این حال، برای ورود به معاملات اختیار، ضروری است که سرمایه‌گذاران داشتن درک قوی از نحوه کارکرد اختیارها و آگاهی از مخاطرات مربوطه را داشته باشند.

معاملات اختیار در ایران (purchase option)

با معرفی این نوعم معاملات توسط بورس اوراق بهادار تهران در سال ۲۰۱۷، به عنوان یک توسعه نسبتاً جدید مطرح شده است. قبل از آن، اختیار خرید در این کشور مجاز نبود.

قوانین مربوط به اختیار خرید در ایران توسط سازمان بورس و اوراق بهادار ایران نظارت می‌شوند که الزامات مربوط به اختیار خرید را تعیین می‌کند. برای این نوع معامله در ایران، سرمایه‌گذاران باید حساب تجاری با دارنده مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار ایران داشته باشند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران باید کد مالیاتی و مدارک هویت و اقامت را ارائه دهند.

در ایران، دو نوع اختیار برای معامله وجود دارد: اختیار خرید (call) و اختیار فروش (put). اختیارهای خرید، حق خرید دارایی را به قیمت تعیین شده به سرمایه‌گذار می‌دهند، در حالی که اختیارهای فروش، حق فروش دارایی را به قیمت تعیین شده به سرمایه‌گذار می‌دهند. هر دو نوع اختیار دارای یک تاریخ انقضا ثابت هستند.

قیمت ضرب شده برای اختیارهای معامله شده در بورس اوراق بهادار تهران توسط سیستم سازنده بازار تعیین می‌شود، که اطمینان می‌دهد قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود. این به معنی این است که قیمت اختیارها بر اساس شرایط بازار متغیر است.

اختیار خرید در ایران باعث گسترش بازاری می‌شود که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا پرتفوی‌های خود را تنوع بخشیده و ریسک خود را مدیریت کنند. چارچوب نظارتی و الزامات اختیار خرید توسط سازمان بورس و اوراق بهادار ایران (SEO) نظارت می‌شود که این اطمینان را می‌دهد که سرمایه‌گذاران محافظت می‌شوند و معاملات به صورت عادلانه و شفاف انجام می‌شوند. با توسعه بازار، احتمالاً انواع بیشتری از اختیارها در ایران برای معامله در دسترس قرار خواهد گرفت.

برای خرید اختیارها در بورس اوراق بهادار ایران، سرمایه‌گذاران باید یک سری مراحل را دنبال کنند:

با یک کارگزار مجاز که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار ایران (SEO) مجوز دارد، یک حساب معاملاتی باز کنید.

1. مدارک لازم، مانند اثبات هویت و اقامت، را ارائه دهید.
2. حساب معاملاتی خود را با مقدار پول مورد نیاز شارژ کنید.
3. نوع اختیار مورد نظر خود را انتخاب کنید، اختیار خرید (call option) یا اختیار فروش (put option)، بر اساس راهبرد معاملاتی و انتظارات بازار سرمایه.
4. سفارش خود را به کارگزار بدهید تا اختیار را بخرید.

چندین پلتفرم معاملاتی برای اختیار خرید در ایران موجود است، از جمله پلتفرم‌های معاملاتی آنلاین ارائه شده توسط کارگزاران و برنامه‌های معاملاتی موبایل. این پلتفرم‌ها به سرمایه‌گذاران دسترسی فوق العاده به داده‌های بازار در زمان واقعی، ابزارهای معاملاتی و قابلیت قرار دادن سفارش از هر جایی در هر زمان را می‌دهند.

یک نمونه از خرید اختیار با استفاده از یک پلتفرم معاملاتی به شرح زیر است:

فرض کنید یک سرمایه گذار قصد دارد یک اختیار خرید خریداری کند روی شرکت X با یک قیمت اجرایی 1,000 ریال برای هر سهم و یک تاریخ انقضای یک ماه این کار را انجام می دهد. سرمایه گذار یک حساب معاملاتی با یک کارگزار مجاز باز می کند و وارد پلتفرم معاملاتی آنلاین کارگزار می شود. او به دنبال شرکت X می گردند و برای مشاهده اختیار های موجود اختیار را انتخاب می کنند. سرمایه گذار اختیار خرید را با قیمت اجرایی 1,000 ریال برای هر سهم و یک تاریخ اجرای یک ماه انتخاب می کند.

آنها تعداد اختیار هایی که می خواهند خرید را وارد کرده و سفارش را به کارگزار ارسال می کنند. پس از اجرای سفارش، سرمایه گذار صاحب اختیار خرید می شود و می تواند انتخاب کند که آن را اعمال کند یا آن را در بازار فروشد.

خرید اختیار ها در بازار سهام ایران یک فرآیند ساده است که نیازمند دنبال کردن مراحل مشخص و استفاده از پلتفرم معاملاتی کارگزاران مجاز است. با وجود پلتفرم های معاملاتی مختلف، سرمایه گذاران دسترسی به داده های بازار و ابزارهای معاملاتی در زمان واقعی دارند که می تواند به آنها کمک کند تصمیمات خود را با آگاهی بیشتری بگیرند و به اهداف سرمایه گذاری خود برسند.

انواع معاملات اختیار (purchase option)

راهبرد Covered Call

در این راهبرد، سرمایه‌گذار یک موقعیت بلند مدت در یک دارایی دارد و یک اختیار خرید را بر روی آن دارایی خرید می‌کند. این راهبرد می‌تواند راهی مؤثر برای تولید درآمد از سهام با کاهش قیمت باشد.

راهبرد Protective Put

در این راهبرد، سرمایه‌گذار یک اختیار فروش را خریداری می‌کند تا موقعیت بلند مدت خود را در یک دارایی از کاهش بازار محافظت کند. این راهبرد می‌تواند راهی مؤثر برای مدیریت ریسک باشد.

راهبرد Long Straddle

در این راهبرد، سرمایه‌گذار یک اختیار خرید و یک اختیار فروش با همان قیمت و سررسید را خریداری می‌کند. این راهبرد می‌تواند راهی مؤثر برای کسب سود از حرکات قیمت قابل توجه به هر دو سمت باشد.

راهبرد Iron Butterfly

در این راهبرد، سرمایه‌گذار همزمان یک اختیار خرید و یک اختیار فروش را با همان قیمت و سررسید به فروش می‌رساند و یک اختیار خرید و یک اختیار فروش را با قیمت‌های مختلف خریداری می‌کند. این راهبرد می‌تواند راهی مؤثر برای کسب درآمد از حرکت‌های قیمت باشد.

انتخاب راهبرد مناسب

برای انتخاب راهبرد مناسب، سرمایه‌گذاران باید شرایط فعلی بازار، تحمل خطرات خود و اهداف سرمایه‌گذاری خود را مد نظر قرار دهند. به عنوان مثال، اگر بازار تحمل‌ناپذیری داشته باشد، استراتژی پوششی پوت ممکن است مناسب‌تر باشد، در حالی که اگر بازار نسبتاً پایدار باشد، استراتژی فروش نهادینه پوششی ممکن است مناسب‌تر باشد.

مثال‌هایی از راهبردهای موفق معاملات اختیار:

یکی از راهبردهای موفق اختیار خرید که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد، راهبرد فروش نهادینه پوششی است. در این راهبرد، سرمایه‌گذار یک موقعیت بلندمدت در یک دارایی مانند سهام دارد و یک اختیار فروش بر روی آن دارایی خریداری می‌کند. سرمایه‌گذار درآمدی از حق‌تقدم دریافت می‌کند و خطر سقوط قیمت دارایی را محدود می‌کند. این راهبرد برای بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران، به خصوص در دوره‌های نوسانات بالای بازار، موفق بوده است.

نتیجه‌گیری

اختیار خرید می‌تواند یک استراتژی سودآور برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام ایران باشد، اما در عین حال با خطرات قابل توجهی همراه است. با استفاده از راهبردهای صحیح بر اساس شرایط بازار، سرمایه‌گذاران می‌توانند درآمد خود را افزایش داده و خطراتی که در این روش وجود دارد را کاهش دهند. برای سرمایه‌گذاران، شناخت خطرات و مزایای اختیار خرید و استفاده از پلتفرم معاملاتی مناسب بسیار مهم است.