هدف از سرمایه گذاری ، حفظ سرمایه در برابر تورم و علاوه بر آن کسب سود از سرمایه و استفاده بهینه از آن است . بنابراین تمامی افرادی که اقدام به سرمایه گذاری می کنند ، به دنبال کسب سود هستند .در نتیجه،سهامداران بورسی نیز در پی کسب سود از سهام خود هستند . به طور کلی افرادی که در بورس اقدام به سرمایه گذاری می کنند ، به دو روش کسب سود می کنند .
از طریق افزایش قیمت سهام
از طریق سود قابل تقسیم شرکت ( DPS )
اما برای هر سرمایه گذاری مهم است که بداند فرایند پرداخت سود در بورس را چگونه دریافت کند . بنابراین با ادامه مقاله همراه باشید تا از این امر مهم ، اطلاع یابید. همانطور که گفته شد سهامداران از دو راه کسب سود می کنند .
افزایش قیمت سهام : سهام موجو در بازار بورس به علل متفاوتی دچار افزایش قیمت می شوند که یکی از مهم ترین عوامل کلان اقتصادی که تورم است در افزایش قیمت سهام تاثیر بسزایی دارد . لذا در صورتی که سهام خریداری شده ، با افزایش قیمت رو به رو شود ، از این طریق سودی را برای سهامدار خود محقق می کند . برای مثال اگر قیمت سهم در روز خرید ، 1000 تومان بوده باشد و سهامدار این سهام را با قیمت 1500 تومان به فروش برساند ، سود 50 درصدی را کسب می کند.
سود تقسیمی شرکت ( DPS ) : این همان سود نقدی است که شرکت پس از کسر هزینه ها و مالیات از آن اقدام به تقسیم آن بین سهامداران می کند . البته بعضی از شرکت ها زیان ده هستند و توانایی پرداخت سود را ندارند و یا بعضی از شرکت ها میزان متفاوتی از سود را تقسیم می کنند . ممکن است شرکت ، بخش بیشتری از سود را برای جلوگیری از دریافت وام و تقبل هزینه های جدید و یا توسعه طرح های اقتصادی خود ، تقسیم نکند و به سود انباشته شرکت منتقل کند . به طور کلی میزان تقسیم سود به سیاست های مدیریتی و تصمیمات هیئت مدیره بستگی دارد .
در اینجای کار بهتر است با دو اصطلاح آشنا شویم . سود خالص و سود قابل تقسیم .
بر اساس ماده 237 قانون تجارت ، منظور از سود خالص هر شرکت در سال مالی عبارت است از : درآمد همان سال مالی منهای کلیه هزینه ها ، استهلاک ها و ذخیره ها .
هر شرکت در پایان سال مالی که دارد ، درآمدی از جانب فعالیت های اقتصادی و فروش کالاهای خود بدست می آورد . بخشی از این درآمد صرف هزینه های همچون هزینه مواد اولیه ، حقوق و دستمزد کارمندان بخش ادرای و بخش تولیدی ، بهای تمام شده کالا ، هزینه اداری ، عمومی و تبلیغاتی و … . که پس از کسر این هزینه ها از درآمد حاصل ، به سود خالص می رسیم .
طبق ماده 239 قانون تجارت منظور از سود قابل تقسیم ؛ سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان های مالی سال قبل و اندوخته قانونی مذکور و سایر اندوخته های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سال های قبل که تقسیم نشده است . در مبلغ نهایی سود ، مالیات نیز باید کسر شود . به طور کلی میتوان گفت ، سود قابل تقسیم سودی است که :
1 . زیان های انباشته احتمالی سال قبل از آن کسر شود .
2 . اندوخته های قانونی و اختیاری در صورت لزوم از آن کسر شود .
3 . پس از آن هر چه باقی ماند ، سود تقسیمی است . شرکت ها در صورتی می توانند سود تقسیمی پرداخت کنند که سود انباشته داشته باشند . حتی اگر شرکتی زیان ده باشد اما در پایان سالی مالی با احتساب زیان ، باز هم سود انباشته داشته باشد ، باید سود تقسیم کند .
پس از پایان سال مالی ، مجمع عمومی عادی با حضور بیش از نیمی از سهامداران برگزار می شود . در صورتی که در دعوت اول ، تعداد سهامداران به حد نصاب نرسید در دعوت دوم ، با هر تعداد سهامدار ، مجمع برگزار میشود . دو اقدام مهم که در مجامع عادی توسط هیئت مدیره و رای سهامداران صورت می گیرد ، تصویب صورت های مالی و تقسیم سود نقدی می باشد .
هیئت مدیره در این مجمع ، به توضیح هر چه که در سال مالی پیشین گذشت می پردازد . از جمله فعالیت های اقتصادی و طرح های توسعه صورت گرفته،گزارش مالی و گردش وجوه نقد شرکت ، برنامه های آینده و… در این مجمع ، صورت های مالی و گزارش حسابرس ، منتشر شده و در اختیار سهامداران قرار می گیرد . پس از آن سهامداران تصمیم می گیرند که این صورت های مالی را قبول کرده یا رد کنند .
در واقع تصویب صورت های مالی توسط سهامداران ، نشانگر مورد قبول بودن و مورد اعتماد بودن هیئت مدیره نزد سهامداران می باشد . پس از تصویب صورت های مالی ، هیئت مدیره با توجه به میزان سود و نقدینگی شرکت ، برنامه های آتی شرکت ، هزینه های شرکت و… مبلغ سودی را پیشنهاد می دهد . این مبلغ پیشنهاد شده ممکن است توسط سهامداران به تصویب رسیده یا مبلغ دیگری تصویب شود . بنابراین تصمیم گیری در مورد میزان سود تقسیمی به عهده مجمع عمومی می باشد .
لذا در صورتی که شرکت دارای سود انباشته باشد و این مقدار سود در مجمع به تصویب برسد ، سود به سهامداران تعلق می گیرد. ممکن است این سوال مطرح شود که این سود به چه کسانی تعلق می گیرد ؟ در صورتی که افراد در تاریخ برگزاری مجمع ، سهامدار شرکت باشند ، سود به آن ها تعلق می گیرد و مهم نیست این سهامدار شدن مربوط به دو روز قبل از مجمع است یا دو سال قبل . نکته حائز اهمیت این است که افراد در تاریخ مجمع ، سهامدار شرکت باشند .
پس از برگزاری مجمع عمومی طبق قانون تجارت ، شرکت ها حداکثر هشت ماه فرصت دارند تا نسبت به پرداخت سود به سهامداران اقدام کنند . در صورتی که پس از پایان مهلت هشت ماهه ، شرکت از پرداخت سود ممانعت کرد ، سهامداران می توانند با ارسال اظهار نامه قانونی ، سود تقسیمی سهام خود را مطالبه کنند . نحوه پرداخت سود سهام در مجمع به تصویب می رسد .
گاهی اوقات دیده شده است که کالاهای تولیدی شرکت به عنوان سود سهام به سهامداران تحویل داده شده است و در مواردی هم به صورت نقدی به حساب سهامداران واریز شده است . همچنین میتوان مهلت کوتاه تری برای پرداخت سود سهام ، تعیین کرد .
در این روش که واریز سود به حساب بانکی سهامدار می باشد ، سهامداران موظفند تا اطلاعات حساب بانکی خود را برای شرکت ارسال کنند . بعضی از شرکت ها تنها به بانک خاصی واریز انجام می دهند . در صورتی که سهامدار در بانک مورد نظر فاقد حساب بانکی باشد ، باید نسبت به افتتاح حساب اقدام کند .
در این روش ، شرکت یک بانک را به عنوان نماینده برای پرداخت سود خود به سهامداران معرفی می نماید . سهامداران برای دریافت سود تقسیمی باید با همراه داشتن کارت ملی و کد معاملاتی به بانک معرفی شده مراجعه نمایند .
با توجه به مدت زمان طولانی که گاهی اوقات برای پرداخت سود توسط شرکت ها وجود دارد ، ممکن است سهامدار تاریخ و میزان دریافت سود خود را فراموش کنند . به همین علت به تازگی این امکان بوجود آمده است که سود مجمع از طریق سامانه سجام پرداخت شود . در این روش ، سود به تصویب رسیده در مجمع عمومی توسط سامانه سجام که یک سامانه یکپارچه برای تمامی سهامداران و سرمایه گذاران بورسی می باشد ، به حسابی که مشتری در سامانه اعلام کرده است ، واریز می شود .
برای اطلاع از میزان سود مجمع و نحوه دریافت آن ابتدا وارد سایت www.codal.ir شوید .
روی منوی جست و جوی اطلاعیه کلیک کنید .
در فیلد نماد ، نماد بورسی شرکت مورد نظر را جست و جو کنید .
گزینه نوع اطلاعیه را روی ” زمان بندی پرداخت سود ” قرار دهید .
سپس یک صفحه مطابق با صفحه بالا ، برای شما نمایش داده می شود . اگر اطلاعیه برای شما ارسال شود ، شما می توانید اطلاعیه را طبق فرمت مورد نظر خود دانلود کنید .
همانطور که گفته شد در مجمع عمومی عادی سالیانه میزان سود نقدی سال مالی قبلی به تصویب می رسد . تصمیماتی که در این مجمع اتخاذ میشود، به صورت خلاصه در یک گزارش به نام ( خلاصه تصمیمات مجمع عمومی عادی سالیانه ) در سایت کدال ارسال می شود .
برای مشاهده میزان سود نقدی یک سهام به سایت www.codal.ir مراجه کنید .
نماد مورد نظر را جست و جو کنید .
در قسمت نوع اطلاعیه ، گزارش ( خلاصه تصمیمات مجمع عمومی عادی سالیانه ) را جست و جو کنید .
سپس صفحه ای مانند تصویر زیر برای شما باز می شود .
پس از باز کردن گزارش ، رقم سود نقدی در جدول میزان سود قابل مشاهده است .
یکی از مهم ترین اهداف سرمایه گذاری ، کسب سود می باشد و هر سهامداری به دنبال تحقق این امر می باشد . شرکت های بورسی در پایان سال مالی خود میزان سودی را در بین سهامداران خود تقسیم می کنند. رقم این سود در مجامع عمومی عادی سالیانه ، با حضور هیئت مدیره و سهامداران سهم ، بر اساس معیار های گوناگونی از جمله میزان سود ، برنامه های آتی شرکت ، فعالیت های اقتصادی و … به تصویب می رسد .
پس از به تصویب رسیدن این رقم در مجمع ، شرکت ها موظف اند تا حداکثر هشت ماه سود تقسیمی را از یکی از روش های موجود به سهامداران خود پرداخت کنند . پرداخت از طریق حساب بانکی سهامدار ، پرداخت از طریق بانکی خاص و پرداخت از طریق سامانه سجام . سهامدران می توانند با مراجعه به سایت کدال ، از نحوه پرداخت سود ، تاریخ پرداخت سود ، میزان سود و تصمیمات گرفته شده در مجمع مطلع شوند .
از طریق افزایش قیمت سهام ،از طریق سود قابل تقسیم شرکت ( DPS )
در صورتی که پس از پایان مهلت هشت ماهه ، شرکت از پرداخت سود ممانعت کرد ، سهامداران می توانند با ارسال اظهار نامه قانونی ، سود سهام خود را مطالبه کنند .