سفارش گروهی یا دسته ای در بازارهای مالی چیست؟

سفارش گروهی یا دسته ای در بازارهای مالی چیست؟

سفارش گروهی چیست؟

سفارش گروهی و یا دسته ای، به نوعی از سفارشات اطلاق می شود که به صورت همزمان اجرا می شوند. از آنجایی که در این دسته از سفارشات، تمامی سفارشات خرید و فروش به صرت یک سفارش واحد، پردازش می شوند، منجر به حفظ زمان میشود.

در آمریکا سفارشات گروهی فقط در زمان های ابتدایی باز شدن بازار ثبت می شوند و فقط سفارشاتی که در تایم تعطیلی بازار ثبت شده باشند، در روز بعد صورت گروهی پردازش میشوند و بقیه سفارشاتی که هنگام باز بودن بازار ثبت می شوند، به صورت مستمر پردازش می شوند.

کاربرد این سفارش در هنگام باز شدن بازار، به راحتی قابل مشاهده است. برای مثال شرکت های هستند که چندیدن سرمایه گذار دارند. این شرکت ها با استفاده از سفارشات گروهی، سفارش تمامی سرمایه گذاران خود را در یک سفارش ثبت می کنند.

همچنین این امکان برای آنها بوجود می آید که می توانند حتی در هنگام بسته بودن بازار هم سرمایه کابران خود را جا به جا کند. درست است که این نوع سفارشات، سفارش های بزرگی به حساب می آیند ، اما از طرفی دیگر با سفارشات تریدرها و شرکت های کوچک، متعادل خواهد شد.

در این روش، در برابر تمام سفارشات کوچک، یک سفارش گروهی می تواند قرار بگیرد تا منجر به متعادل شدن قدرت آن ها شود. اگر این سفارش ها وجود نداشتند، قیمت در ابتدای تایم معاملاتی نوسانات بسیار زیادی پیدا می کرد.

به طور کلی در بازارهایی که حجم بسیار زیادی دارند و این امکان وجود دارد که در ساعاتی که بازار بسته است سفارشات جمع شوند، سفارشات گروهی شکل می گیرد. برای ثبت کردن سفارشات دسته ای، قیمت آن باید با قیمت یک سفارش مشابه در هنگام باز شدن بازار، مطابقت داشته باشد. این امر سبب می شود تا تمامی سفارشات دسته ای با قیمت بازار شکل بگیرد.

با این حال باز هم میتوان در سفارشات گروهی از سفارشات محدود و یا Stop Order استفاده کرد. سفارشات بازار و یا Market Orders قیمت مشخصی ندارند، از این رو هنگام باز شدن بازار شامل بخش بزرگی از سفارشات گروهی میباشند. سفارشات stop که توسط فروشنده و سفارشات محدود که توسط خریدار تعیین قیمت می شوند، در صورتی که هنگام باز شدن بازار با قیمت بازار مطابقت داشته باشند، میتوانند به صورت دسته ای پردازش شوند.

سفارش مستمر چیست؟

همانطور که گفته شد در آمریکا فقط در تایم ابتدایی بازار میتوان سفارشات گروهی ثبت کرد و در بقیه ساعات کاری بازار سفارشات از نوع مستمر هستند. این کار با این هدف انجام می شود که قیمت ها منصفانه باقی بماننند و سفارشات گروهی تاثیر قابل توجهی بر روی قیمت نگذارند. سفارشات مستمر یکی از ویژگی هایی است که هر کارگزار باید داشته باشد و این گونه سفارشات توسط بازارسازها یا market makers اجرا می شوند.

بازارسازها به عنوان واسطه ای بین خریدار و فروشنده عمل می کنند و خریدار را به فروشنده متصل می کنند. همچنین سفارشات خرید و یا فروش را ثبت می کنند. بازارسازها یا میتوان یک فرد عادی باشد که کارمند کارگزاری است و یا یک برنامه طراحی شده توسط کارگزاری باشد.

در سفارشات مستمر، بازارساز بر اساس قیمت پیشنهادی (bid) و قیمت درخواستی (ask)، خریدار و فروشنده را بهم متصل میکند و از طریق تفاوت قیمتی که بین قیمت درخواستی و پیشنهادی وجود دارد، سود کسب می کند.

به این صورت که سعی میکند سهام را با قیمتی پایین تر از قیمت پیشنهادی خریدار، بخرد و با قیمت پیشنهادی، آن را به خریدار بفروشد و باقی قیمت را برای خود نگه می دارد. به این شکل از تفاوت قیمت موجود، کسب سود می کند و خریدار نیز به خواسته خود می رسد.

سفارش گروهی در بازار سهام ایران

در بازار سهام ایران، این نوع سفارشات در قالب (ددد) و (ررر) شکل می گیرد. در صورتی که افراد زیادی تمایل به خرید سهام یک شرکت داشته باشند، کارگزاری با هدف صرفه جویی در زمان، همه این سفارشات را در قالب یک سفارش گروهی ثبت می کند.

در این نوع سفارشات، کارگزاری لیست خریداران را همراه با یک نامه رسمی به شرکت خدمات بورس ارسال کرده و این شرکت یک کد معاملاتی به تمام خریداران اختصاص داده و برای کارگزاری ارسال می کند.

پس از طی کردن این مراحل، در صورتی که به ازای تمام خریداران، فروشنده وجود داشته باشد، معامله شکل خواهد گرفت.  در معاملات (ددد) هر دو طرف معامله افراد معمولی هستند. در معاملات (ررر) نیز یک سمت معامله سازمان خصصوی سازی است و طرف دیگر کارمندان همان واحد هستند. در این معاملات سهام شرکت های دولتی به فروش می رسد.

نتیجه گیری

سفارشات گروهی، سفارشاتی هستند که در زمان بسته بودن بازار جمع شده و پس از باز شدن بازار، در همان لحظات ابتدایی ثبت میشوند. این نوع سفارشات علاوه بر صرفه جویی در زمان، باعث متعادل سازی سفارشات تکی شده و از نوسان زیاد قیمت جلوگیری می کند.